Gąska zielonka

Tricholoma equestre (L.) P. Kumm.

Nazywana również:
Bedłka zielonka, gąska żółta, gąska zielona, peconka, podsłonka, zieleniatka, prośnianka, rycerzyk szlachetny, członka, zielonka, piaskówka.

Występowanie:
Od sierpnia do listopada w lasach liściastych i iglastych, głównie sosnowych, na glebach piaszczystych, wśród porostów; miejscami częsta.

Wymiary:
Średnica kapelusza 4-10 cm. Wysokość trzonu 3-9 cm, grubość trzonu 1-2 cm.

Kapelusz:
W młodości półkulisty do dzwonkowatego, z wiekiem rozpostarty do wklęsłego, z tępy garbkiem na środku. Lśniący, żółtozielonkawy, czasem z odcieniami brązowego i oliwkowego, rozjaśniający się ku brzegowi. Skórka naga lub pokryta drobnymi łuseczkami, na starość popękana, mazista pod wpływem wilgoci. Brzeg za młodu podwinięty, z czasem często pofalowany.

Pod kapeluszem:
Blaszki gęste, mieszane, bladożółte do siarkowożółtych, przy trzonie wąsko przyrośnięte lub wykrojone.

Odcisk kapelusza:
Biały.

Trzon:
Walcowaty do lekko maczugowatego, pełny, w nieco jaśniejszym odcieniu barwy kapelusza, gładki lub słabo kosmkowaty, nieznacznie wystający ponad ziemię.

Miąższ:
Biały, białawy do bladożółtego, pod skórką kapelusza żółtawy; łagodny przyjemny zapach i smak mąki.

Cechy charakterystyczne:
Biały miąższ i żółtawe blaszki, przyjemny delikatny smak i zapach.

Gatunki podobne:
Gąska siarkowa, uznawana za sobowtóra gąski zielonki, ma siarkowożółty miąższ i odrażającą słodkawą woń; trująca; częsta.
Gąska zielonożółta ma białe blaszki i gorzkawy smak; być może jest trująca; częsta.
By uniknąć pomyłki z w/w gatunkami, warto zwrócić uwagę na zapach i smak oraz/lub kolor blaszek i miąższu.

Wartość:
Jadalna i bardzo smaczna, choć nie wykluczone, że czasem może być trująca (na wszelki wypadek nie należy więc przesadzać z ilością i częstotliwością konsumpcji).Uwagi:
*W 2001 r. we Francji zanotowano trzy śmiertelne zachorowania na rabdomiolizę, jednak do dziś nie jest pewne, czy powodem była gąska zielonka, która pozostaje nadal chętnie zbieranym gatunkiem, w Polsce dopuszczonym do obrotu handlowego. Na uwagę zasługują badania polskich naukowców, którzy w 2018 r. podważyli podejrzenia kierowane wobec tego gatunku w zakresie jego rzekomych trujących właściwości.