Pieprznik jadalny
Cantharellus cibarius Fr.
Nazwa potoczna: kurka
Nazywany również:
Kurka, kurek, kurka żółta, kurze nogi, lisiec, lisica, liszka, pieprznik gąska, pieprznik pospolity, pieprzyk jadalny, stągiewka jadalna, stroczek lisica, kurza stopa, kurzajka, lepieszka, lepiecha, łasiczka.
Występowanie:
Od maja do listopada grupami we wszelkiego typu lasach, na glebach piaszczystych i kwaśnych; pospolity.
Wymiary:
Średnica kapelusza 1-15 cm. Wysokość trzonu 3-7 cm, grubość trzonu 0,5-2,5 cm.
Kapelusz:
Za młodu guzkowaty, z wiekiem wypukły zachowując brzeg podwinięty; na starość rozpostarty do lejkowatego. Bladożółty do żółtopomarańczowego. Powierzchnia matowa i gładka. Brzeg z czasem staje się pofalowany.
Pod kapeluszem:
Listewki grube, z nieregularnymi rozgałęzieniami i poprzecznymi łącznikami (cecha uwidaczniająca się z wiekiem), mocno zbiegające; koloru kapelusza.
Odcisk kapelusza:
Białawy, żółtawy, jasnoochrowy.
Trzon:
Pełny, twardy, w kolorze kapelusza lub nieco jaśniejszy, przy podstawie zwężony i nieznacznie pokryty białą grzybnią, ku górze rozszerzający się i płynnie przechodzący w kapelusz; często wygięty.
Miąższ:
W kapeluszu zbity i kruchy, w trzonie włóknisty. Biały do bladożółtego. Przyjemny zapach owocowo-korzenny z pieprzną nutą, łagodny smak kwaskowo-pikantny.
Cechy charakterystyczne:
Jednolicie bladożółty owocnik w charakterystycznym lejkowatym kształcie i z daleko zbiegającymi listewkami.
GATUNKI PODOBNE:
Lisówka pomarańczowa ma wyraźniej jaskrawopomarańczowe ubarwienie (choć czasem blaknące, ale wciąż z dominującym odcieniem pomarańczowym) i bardzo gęste, cienkie blaszki; rośnie w lasach iglastych i mieszanych; lekko trująca, pospolita.
Pieprznik ametystowy różni się filcowatymi, purpurowo-liliowymi łuseczkami na kapeluszu; rośnie głównie w lasach liściastych; rzadki.
Pieprznik blady różni się jasnym, białym do białożółtawego, ubarwieniem owocnika oraz masywniejszym trzonem i miąższem; rośnie w lasach liściastych; rzadki.
Pieprznik pomarańczowy ma delikatniejsze owocniki, mocno pomarańczowy kapelusz i trzon, bladożółte listewki; rośnie pod bukami; rzadki.
W Polsce nie występuje podobny trujący kielichowiec pomarańczowy, rosnący na pniach drzew liściastych w cieplejszych rejonach Europy.
Wartość:
Jadalny i bardzo smaczny.
Uwagi:
Robaczywy bywa przeważnie dopiero na starość.